Katılım Bankacılığı ve Muhasebe Uygulamaları

Katılım Bankacılığı ve Muhasebe Uygulamaları


Yazar Dr. Öğr. Üyesi Emre Selçuk SARI
Yayınevi Çağlayan Kitabevi
ISBN 9789754361551
Baskı yılı 2018
Sayfa sayısı 191
Edisyon 1
Stok durumu Var    Stok detayları
Kargoya teslim 1 gün

Katılım bankacılığı 1980’li yıllardan bu yana ülkemizde var olan bir bankacılık modelidir. Ülkemizde 1985 yılında özel finans kurumu (ÖFK) adı altında faaliyetlerine başlayan katılım bankaları, 1999 yılında banka statüsü kazanmışlardır ve 2000’li yıllardan itibaren de katılım bankası ismi ile faaliyetlerine devam etmektedirler. Türkiye’de 30 yılı aşkın bir süredir var olan katılım bankacılığına ilişkin hukuki düzenlemelerin eksikliği, tanınırlık, felsefesi, işleyişi ve muhasebe uygulamalarına dair kaynak yetersizliği sorunları halen mevcuttur. Bu çalışmanın amacı, başta muhasebe uygulamaları olmak üzere katılım bankacılığının yukarıda belirtilen sorunlarına ilişkin literatüre katkı sağlamaktır.
Katılım bankacılığı konusunda ve bu kitabın yazılması sürecinde değerli bilgilerini benimle paylaşan sayın hocam Prof.Dr. Recep Pekdemir’e ve akademik hayatım boyunca yetişmemde katkısı ve emeği olan tüm İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Muhasebe Anabilim Dalı hocalarıma teşekkürlerimi sunarım. Kitabın basımını gerçekleştiren Can Çağlayan Bey’e ve Çağlayan Kitabevi’nin tüm çalışanlarına teşekkür ederim. Kitabın yazılma süreci ve öncesinde her zaman desteğini gördüğüm sevgili eşim Figen Kocabıyık Sarı’ya ve hayatım boyunca beni destekleyen sevgili annem Samiha Sarı ve babam Fehmi Sarı’ya teşekkürü bir borç bilirim.
Dr. Emre Selçuk SARI
İstanbul, 2018

İÇİNDEKİLER
TABLOLAR LİSTESİ…………………………………………………………………………..
ix
ŞEKİLLER LİSTESİ…………………………………………………………………………....
x
KISALTMALAR LİSTESİ…………………………………………………………………....
xi
GİRİŞ………………………………………………………………………………………………
1
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE BANKACILIK VE KATILIM BANKACILIĞININ GELİŞİMİ…………………………………………………………………………………………
3
1.1. Bankacılığın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi…………………………………………..
3
1.2. Türk Bankacılık Sektörünün Gelişimi……………………………………………
4
1.2.1. Osmanlı İmparatorluğu’nda Bankacılık……………………………….
4
1.2.2. Cumhuriyet Döneminde Bankacılık…………………………………….
6
1.3. Dünyada Katılım Bankacılığının Ortaya Çıkışı ve Gelişimi……………..
10
1.4. Türkiye’de Katılım Bankacılığı ve Gelişimi……………………………………
13
İKİNCİ BÖLÜM
KATILIM BANKACILIĞININ ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ, AMAÇLARI, ÇALIŞMA PRENSİPLERİ……………………………………………………………………
19
2.1. Katılım Bankacılığının Ortaya Çıkış Nedenleri………………………………
19
2.2. Katılım Bankacılığının Amaçları……………………………………………………
21
2.3. Katılım Bankacılığının Çalışma Prensipleri……………………………………
22
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KATILIM BANKALARININ FİNANSAL TABLOLARI VE TEKDÜZEN HESAP PLANI………………………………………………………………………………….
27
3.1. Katılım Bankalarının Hazırlaması Gereken Finansal Tablolar……….
27
3.2. Katılım Bankalarının Tekdüzen Hesap Planı…………………………………
34
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KATILIM BANKALARINDA YABANCI PARA VE KIYMETLİ MADEN İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ…………………………………………
39
4.1. Efektif, Döviz ve Kıymetli Maden İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesinde Kullanılan Hesaplar……………………………
42
4.2. Katılım Bankalarında Efektif, Döviz ve Kıymetli Maden İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Örnekler…………………
44
4.3. Yabancı Para ve Kıymetli Maden İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesine İlişkin Genel Değerlendirme………………..
63

BEŞİNCİ BÖLÜM
KATILIM BANKALARININ FON TOPLAMA YÖNTEMLERİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ………………………………………………………………..
65
5.1. Katılım Bankalarının Fon Toplama Yöntemleri…………………………....
65
5.1.1. Özel Cari Hesaplar………………………………………………………………
66
5.1.2. Katılma Hesapları……………………………………………………………….
67
5.1.2.1. Katılma Hesaplarındaki Temel Kavramlar………………
72
5.1.2.2. Katılma Hesaplarında Kâr Payı Dağıtımı Hesaplama Süreci……………………………………………………………………
73
5.2. Katılım Bankalarında Fon Toplama Faaliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi………………………………………………………………..
78
5.2.1. Katılım Bankalarında Özel Cari Hesapların Muhasebeleştirilmesi…………………………………………………………
78
5.2.2. Katılım Bankalarında Katılma Hesaplarının Muhasebeleştirilmesi…………………………………………………………
87
5.2.3. Katılım Bankalarında Toplanan Fonlara İlişkin Zorunlu Karşılıklar……………………………………………………………………………
104
ALTINCI BÖLÜM
KATILIM BANKALARININ FON KULLANDIRMA YÖNTEMLERİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ………………………………………………………………..
109
6.1. Katılım Bankalarında Fon Kullandırma Yöntemleri………………………
109
6.1.1. Kurumsal Finansman Desteği……………………………………………..
110
6.1.2. Bireysel Finansman Desteği………………………………………………..
114
6.1.3. Kâr/Zarar Ortaklığı Yatırımı…………………………………………………
114
6.1.4. Finansal Kiralama……………………………………………………………….
121
6.1.5. Mal Karşılığı Vesaikin Finansmanı……………………………………….
123
6.1.6. Ortak Yatırımlar………………………………………………………………….
124
6.2. Katılım Bankalarının Fon Kullandırma Yöntemlerinin Türkiye’deki Mevcut Durumu……………………………………………………
124
6.3. Katılım Bankalarının Fon Kullandırma Yöntemlerinin Muhasebeleştirilmesi………………………………………………………………..
125
6.3.1. Kurumsal ve Bireysel Finansman Desteğinin Muhasebeleştirilmesi………………………………………………………..
126
6.3.2. Kâr/Zarar Ortaklığı Yatırımlarının Muhasebeleştirilmesi……..
136
6.3.3. Finansal Kiralama İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi………….
152

YEDİNCİ BÖLÜM
İSLAMİ FİNANSAL KURULUŞLAR İÇİN MUHASEBE VE DENETİM ORGANİZASYONU (AAOIFI) TARAFINDAN YAYIMLANMIŞ MUHASEBE STANDARTLARI……………………………………………………………
161
SONUÇ VE ÖNERİLER………………………………………………………………………
183
KAYNAKÇA……………………………………………………………………………………..
185

Axess
Axess

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 145.00 TL
2 ay 76.49 TL 152.98 TL
3 ay 51.48 TL 154.43 TL
6 ay 26.70 TL 160.23 TL
9 ay 18.45 TL 166.03 TL
12 ay 14.32 TL 171.83 TL

cardFinans
cardFinans

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 145.00 TL
2 ay 76.49 TL 152.98 TL
3 ay 51.48 TL 154.43 TL
6 ay 26.70 TL 160.23 TL
9 ay 18.45 TL 166.03 TL
12 ay 14.32 TL 171.83 TL

Bonus
Bonus

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 145.00 TL
2 ay 76.49 TL 152.98 TL
3 ay 51.48 TL 154.43 TL
6 ay 26.70 TL 160.23 TL
9 ay 18.45 TL 166.03 TL
12 ay 14.32 TL 171.83 TL

World
World

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 145.00 TL
2 ay 76.49 TL 152.98 TL
3 ay 51.48 TL 154.43 TL
6 ay 26.70 TL 160.23 TL
9 ay 18.45 TL 166.03 TL
12 ay 14.32 TL 171.83 TL

Maximum
Maximum

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 145.00 TL
2 ay 76.49 TL 152.98 TL
3 ay 51.48 TL 154.43 TL
6 ay 26.70 TL 160.23 TL
9 ay 18.45 TL 166.03 TL
12 ay 14.32 TL 171.83 TL

Paraf
Paraf

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 145.00 TL
2 ay 76.49 TL 152.98 TL
3 ay 51.48 TL 154.43 TL
6 ay 26.70 TL 160.23 TL
9 ay 18.45 TL 166.03 TL
12 ay 14.32 TL 171.83 TL

Kredi Kartı (Tek Çekim)
Kredi Kartı (Tek Çekim)

Taksit Taksit Tutar ı Toplam Tutar
Peşin - 145.00 TL

Bonus, Maximum, Paraf, Cardfinans, Axess ve World özelliği olan tüm kartlar ile ödeme yapılabilir.