Elektrik makinalarının temelleri 4. Baskıdan çeviri

Elektrik makinalarının temelleri 4. Baskıdan çeviri


Yazar Stephen chapman ,Prof Dr. Erhan Akın (Editör) , Yrd. Doç. Dr. Ahmet Orhan (Editör)
Yayınevi Çağlayan Kitabevi
ISBN 9789754361094
Baskı yılı 2017
Sayfa sayısı 746
Edisyon 4
Stok durumu Tükendi   

Elektrik mühendisliği ve teknik eğitim gören öğrencilerin öğrenirken zorlandıkları konulardan biri elektrik makinalarıdır. Aslında somut hareket eden sistemler kişilerin her zaman ilgisini çeker ve elektrik makinaları da mühendisler için böyledir. Konunun anlaşılmasını zorlaştıran bize göre kendi dilimizde yeterli okuma malzemesinin bulunmamasıdır. Oysaki ülkemizde de elektrik makinaları üzerinde çok değerli çalışmalar yapılmakta ve birçok yayın da üretilmektedir. Ayrıca son yıllarda birçok Türkçe kitabın da raflarda yer almaya başladığını görüyoruz. Bu çabaların katkılarının olacağını ümit etmekteyiz.
Modern bir insanın günlük yaşamında yüz civarında elektrik motoru kullanılabilmektedir. Tüm yaşam boyunca, değişik evrelerde değişik sayılarda ve türde elektrik motorları kullanılmaktadır. Ayrıca mühendislerin şu ya da bu şekilde elektrik makinaları ile ilgili sorunlar ile uğraşması, günlük hayatımızdaki yerinden dolayı kaçınılmazdır. Bu nedenle elektrik makinaları her zaman güncel bir konu olmaya devam edecektir.
MATLAB ve diğer başka bilgisayar destekli analiz, benzetim ve animasyon araçları ve internet sitelerindeki bilgileri bir araya alarak sistematik bir elektrik makinaları eğitimi yapıldığı zaman, konu hem çok sevimli hem de kolay öğrenilebilir hale gelmektedir. Kitabın bu baskısında MATLAB ile ilgili örneklerin kullanılması bu yaklaşımın kabulünü göstermektedir.
Bu kitabın dilimize kazandırılması, daha önce İngilizce aslını ders kitabı olarak denememizden kaynaklanmaktadır. Ayrıca birbirinden değerli pek çok öğretim üyesi de bu kitabı derslerinde kullanmaktadır. Kitabın çevirisi sırasında birçok değerli arkadaşımız okuyarak kendi görüşlerini aktardılar. Çeviriyi yaparken olabildiğince yazarın ifade tarzını korumaya çalıştık. Kullandığımız kelimeler için bazı durumlarda aynı kelimenin farklı Türkçe karşılıklarının olması bir tercih idi. Ancak teknik bir eserin okunması her zaman akıcılık içerisinde olamamaktadır. Özgün kitap tasarımında amaçlanan pedagojik yaklaşımı korumak için sayfa ve cümle yapısını mümkün olduğunca korumaya çalıştık. Sonuçta bu kadar kapsamlı bir eserde bizim de eksikliklerimiz olabilir. Kitabın hazırlanması sırasında kendilerine ayırmamız gereken zamanlarını kullanmamıza izin veren ailelerimize, okumaları ile destek veren arkadaşlarımıza ve basımı için her türlü fedakârlığa katlanan Çağlayan Kitabevine de teşekkürlerimizi sunmak istiyoruz.
Kitabın 3. Baskısını babalarımız Bedrettin Orhan ve H. Dündar Akın’a ithaf ediyoruz.
Prof. Dr. Erhan AKIN
Yrd.Doç. Dr. Ahmet ORHAN

Bölüm 1 Makina İlkelerine Giriş 1
1.1 Elektrik Makinaları, Tranformatörler ve Günlük Yaşam 1
Birimler Ve Notasyonlar Hakkında Açıklama 2
Notasyon
1.3 Dairesel Hareket, Newton Kanunu ve Güç Bağıntıları 3
Açısal Pozisyon θ / Açısal Hız ω / Açısal İvme α / Moment τ / Newton’un Dönme Kanunu / İş W / Güç P
1.4 Manyetik Alan 8
Manyetik Alan
Üretimi / Manyetik Devreler / Ferromanyetik Malzemelerin Manyetik Davranışı / Ferromanyetik Bir Çekirdekteki Enerji Kayıpları
1.5 Faraday Kanunu-Zamanla Değişen Bir Manyetik Alandan İndüklenen Gerilim 28
1.6 Bir İletkende İndüklenen Kuvvetin Üretimi 32
1.7 Manyetik Alanda Hareket Eden Bir İletkende
İndüklenen Gerilim
34
1.8 Doğrusal DA Makinası-Basit Bir Örnek 36
Doğrusal DA Makinasına Yol Verme / Bir Motor Olarak Doğrusal DA Makinası / Bir Generatör Olarak Doğrusal DA Makinası / Doğrusal Makinadaki Yol Alma Problemleri
1.9 AA Devrelerinde Aktif, Reaktif Ve Görünür Güç 47
Güç Denklemlerinin Alternatif Biçimleri / Görünür Güç / Empedans Açısı, Akım Açısı Ve Güç Arasındaki Bağıntılar / Güç Üçgeni
1.10 Özet 53
Sorular 54
Problemler 55
Referanslar 64
Bölüm 2 Transformatörler 65
2.1 Transformatörler Neden Modern Hayat İçin Önemlidir? 66
2.2 Transformatörlerin Yapisi ve Çeşitleri 66
2.3 İdeal Transformatör 68
İdeal Bir Transformatörde Güç / Bir Transformatör Üzerinden Empedans Dönüşümü / İdeal Transformatör İçeren Devrelerin Analizi
İÇİNDEKİLER
xi
xii İÇİNDEKİLER
2.4 Gerçek Tek Faz Transformatörlerin Çalışmasının Teorisi 76
Bir Transformatörün Uçları Arasındaki Gerilim Oranı /
Gerçek Bir Transformatördeki Mıknatıslanma Akım
ı / Bir Transformatördeki Akım Oranı Ve Nokta Gösterimi
2.5 Bir Transformatörün Eşdeğer Devresi 85
Gerçek Bir Transformatörün Tam Eşdeğer Devresi / Bir Transformatörün Yaklaşık Eşdeğer Devresi / Transformatör Modelindeki Parametrelerin Belirlenmesi
2.6 Birime İndirgenmiş Ölçüm Sistemi 93
2.7 Transformatörün Gerilim Regülasyonu ve Verim 100
Transformatör Fazör Diyagramı / Transformatörün Verimi
2.8 Transformatör Kademeleri Ve Gerilim Regülasyonu 108
2.9 Ototransformatör 109
Bir Ototransformatörde Gerilim Ve Akım Bağıntıları / Oto Transformatörün Görünür Güçte Anma Değer Avantajı / Bir Oto Transformatörün Giriş Empedansı
2.10 Üç-Fazli Transformatörler 116
3-Faz Transformatör Bağlantıları / Yıldız-Yıldız Bağlantı / Yıldız-Üçgen Bağlantı / Üçgen-Yıldız Bağlantı / Üçgen-Üçgen Bağlantı /
Üç Fazlı Transformatörler İçin Per-Unit Sistem
2.11 İki Transformatör Kullanarak Üç Faz Dönüşümü 126
Açık-Δ (Veya V-V) Bağlantı / Açık-Yıldız-Açık-Üçgen Bağlantı / Scott-T Bağlantı / Üç-Faz T Bağlantı
2-12 Transformatör Ratingleri ve İlgili Problemler 134
Bir Transformatörün Gerilim ve Frekans Anma Değerleri / Bir Transformatörün Görünür Güç Anma Değeri / Akım Yükselme Problemi / Transformatörün Etiketi
2.13 Ölçü Transformatörleri 140
2.14 Özet 142
Sorular 143
Problemler 144
Referanslar 151
Bölüm 3 Güç Elektroniğine Giriş 152
3.1 Güç Elektroniği Elemanları 152
Diyot / İki-Uçlu Tristör veya PNPN Diyot / Üç-Uçlu Tristör Veya SCR / Kapısından Susturulan Tristör / DİAK / TRİAK / Güç Transistorü / Kapısı İzoleli Bipolar Transistör / Güç Elektroniği Elemanlarının Güç ve Hızlarının Karşılaştırılması
3.2 Temel Doğrultucu Devreler 163
Yarım Dalga Doğrultucu / Tam-Dalga Doğrultucu / Üç-Fazlı Yarım-Dalga Doğrultucu / Üç Fazlı Tam Dalga Doğrultucu / Doğrultucu Çıkışının Filtrelenmesi
İÇİNDEKİLER xiii
3.3 Darbe Devreleri 171
PNPN Diyot Kullanan Bir Boşalma Osilatörü / Darbe Senkronizasyonu
3.4 AA Faz Kontrolüyle Gerilimin Değiştirilmesi 177
Bir AA Kaynağından Sürülen DA Yükü İçin AA Faz Kontrolü / Bir AA Yük İçin AA Faz Açısı Kontrolü / Faz Açısı Kontrolünde İndüktif Yüklerin Etkisi
3.5 DA-DA Güç Kontrolü – Kıyıcılar 186
Kıyıcı Devrelerindeki Zorlamalı Aktarım / Seri Kondansatörlü Aktarım Devreleri / Paralel-Kondansatörlü Aktarım Devreleri
3.6 İnverterler (Evirgeçler) 193
Doğrultucu / Harici Aktarımlı İnverterler / Tek Fazlı Bir Akım Kaynağı İnverteri / Üç Fazlı Bir Akım Kaynağı İnverteri / Üç Fazlı Bir Gerilim Kaynağı İnverteri / Darbe-Genişlik Modülasyonlu İnverterler
3.7 Çevrim Eviriciler (Doğrudan Frekans
Çeviriciler-Cyc
loconverter) 209
Temel Kavramlar / Akım Sirkülasyonsuz Doğrudan
Frekans Çevirici / Akım Sirkülasyonlu Doğrudan Frekans Çeviriciler
3.8 Harmonik Problemler 218
3.9 Özet 221
Sorular 223
Problemler 223
Referanslar 229
Bölüm 4 AA Makinaların Temelleri 230
4.1 Düzgün Bir Manyetik Alandaki Basit Bir İletken Çerçeve 230
Basit Bir Dönen Çerçevede İndüklenen Gerilim / Akım-Taşıyan Bir Çerçevede İndüklenen Moment
4.2 Dönen Manyetik Alan 238
Dönen Manyetik Alan Kavramının İsbatı / Manyetik Alan Hızı ile Elektriksel Frekans Arasındaki Bağıntı / Manyetik Alan Dönüş Yönünün Ters Çevrilmesi
4.3 AA Makinalarında Manyetomotor Kuvvet ve Akı Dağılımı 246
4.4 AA Makinalarinda İndüklenen Gerilim 250
İki Kutuplu Bir Stator Sargısında İndüklenen Gerilim / Üç Fazlı Bir Sargıda İndüklenen Gerilim / Üç Fazlı Bir Statordaki RMS Gerilim
4.5 Bir AA Makinada İndüklenen Moment 255
4.6 Bir AA Makinasında Sargı Yalıtımı 258
4.7 AA Makinasının Güç Akışları ve Kayıpları 261
AA Makinalarındaki Kayıplar / Elektriksel veya Bakır Kayıpları / Çekirdek Kayıpları / Mekanik Kayıplar / Dağılma (Stray) Kayıpları / Güç-Akış Diyagramı
xiv İÇİNDEKİLER
4.8 Gerilim Ayarı ve Hız Ayarı 262
4.9 Özet 264
Sorular 265
Problemler 265
Referanslar 266
Bölüm 5 Senkron Generatörleri 267
5.1 Senkron Genaratörün Yapısı 267
5.2 Bir Senkron Generatörün Hızı 272
5.3 Bir Senkron Generatörde İndüklenen Gerilim 273
5.4 Bir Senkron Generatörün Eşdeğer Devresi 274
5.5 Bir Senkron Generatörün Fazör Diyagramı 279
5.6 Senkron Generatörlerde Güç ve Moment 280
5.7 Senkron Generatör Modelindeki Parametrelerin Ölçümü 283
Kısa Devre Oranı
5.8 Yalnız (Lokal) Çalışan Senkron Generatör 288
Tek Başına Çalışan Bir Senkron Generatörde Yük Değişimlerinin Etkisi / Örnek Problemler 259
5.9 AA Generatörlerinin Paralel Çalışması 299
Paralel Bağlanma İçin Gereken Şartlar / Generatörler İçin Paralel Bağlanma Genel Prosedürü / Bir Senkron Generatörün Frekans-Güç ve Gerilim-Reaktif Güç Karakteristikleri / Generatörlerin Büyük Güçlü Sistemlerle Paralel Olarak Bağlanması / Generatörlerin Aynı Büyüklükteki Diğer Generatörlerle Paralel Çalışması
5.10 Senkron Generatörlerde Geçici Olaylar 319
Senkron Generatörlerin Geçici Durum Kararlılığı / Senkron Generatörde Kısa Devre Geçici Olayları
5.11 Senkron Generatör Ratingleri 326
Gerilim, Hız ve Frekans Ratingleri / Görünür Güç ve Güç Faktörü Ratingleri / Senkron Generatör Performans Eğrileri / Kısa Süreli Çalışma ve Servis Faktörü
5.11 Özet 336
Sorular 337
Problemler 338
Referanslar 345
Bölüm 6 Senkron Motorlar 346
6.1 Motor Çalışmanın Temel İlkeleri 346
Senkron Motorun Eşdeğer Devresi / Manyetik Alan Bakış Açısından Senkron Motor
İÇİNDEKİLER xv
6.2 Senkron Motorun Sürekli Durum Çalışması (Analizi) 350
Senkron Motor Moment-Hız Karakteristik Eğrisi / Bir Senkron Motorda Yük Değişimlerinin Etkisi / Bir Senkron Motorda Alan Akımı Değişiminin Etkisi / Senkron Motor Ve Güç Faktörü
Düzeltimi / Sen
kron Kapasitör veya Senkron Kondanser
6.3 Senkron Motorlara Yol Verme 364
Elektriksel Frekansın Azaltılmasıyla Motora Yol Verme / Harici Bir Tahrik Makinasıyla Yol verme / Amortisör Sargıları Kullanılarak Motora Yol verme / Motorun Kararlılığına Amortisör Sargılarının Etkisi
6.4 Senkron Generatörler Ve Senkron Motorlar 371
6.5 Senkron Motor Nominal Değerleri 372
6.6 Özet 373
Sorular 374
Problemler 374
Referanslar 379
Bölüm 7 Asenkron Motorlar 380
7.1 Asenkron Motorun Yapısı 380
7.2 Asenkron Motorun Temel Kavramları 384
Bir Asenkron Motorda İndüklenen Momentin Oluşumu / Rotor Kayması Kavramı / Rotorun Elektriksel Frekansı
7.3 Bir Asenkron Motorun Eşdeğer Devresi 388
Asenkron Motorun Transformatör Modeli / Rotor Devre Modeli /
Son Eşdeğer Devre
7.4 Asenkron Motorlarda Güç ve Moment 393
Kayıplar ve Güç Akış Diyagramı / Asenkron Motorda Güç ve
Moment / Asenk
ron Motorun Eşdeğer Devresinde Mekaniğe
Dönüşen Güç ile Rotor Bakır Kayıplarının Ayrılma

7.5 Asenkron Motorun Moment-Hız Karakteristikleri 401
Fiziksel Açıdan İndüklenen Moment / Asenkron Motorda İndüklenen Moment Denkleminin Çıkarılması / Asenkron Motor Moment-Hız Eğrisi Üzerine Yorumlar / Asenkron Motorun Maksimum (Devrilme) Momenti
7.6 Asenkron Motor Moment-Hız Karakteristiğinde Varyasyonlar 416
Kafes Rotor Tasarımı İle Motor Karakteristiklerinin Kontrolu /
Derin Çubuklu Ve Çift Kafesli Rotor Tasarımları /
Asenkron Motor Tasarım Sınıfları
7.7 Asenkron Motor Tasarımındaki Yönelimler 426
7.8 Asenkron Motorlara Yol Verme 430
Asenkron Motor Yol Verme Devreleri
7.9 Asenkron Motorların Hız Kontrolu 434
xvi İÇİNDEKİLER
Kutup Değiştire
rek Asenkron Motor Hız Kontrolu / Hat Frekansını Değiştirerek Hız Kontrolu / Hat Gerilimini Değiştirerek Hız Kontrolu / Rotor Direncini Değiştirerek Hız Kontrolu
7.10 Yarı-İletken Asenkron Motor Sürücüler 444
Frekans (Hız) Ayarı / Gerilim ve Frekans Örüntülerinin Seçimi / Bağımsız Ayarlanabilir Hızlanma ve Yavaşlama Rampaları / Motor Koruma
7.11 Devre Modeli Parametrelerinin Belirlenmesi 452
Boşta Çalışma Deneyi / Stator Direnci İçin DA Deneyi / Kısa Devre (Tutulu-Kilitli Rotor) Deneyi
7.12 Asenkron Generatör 460
Tek Başına Çalışan Asenkron Generatör / Asenkron Generatör Uygulamaları
7.13 Asenkron Motorun Anma Değerleri 464
7.14 Özet 466
Sorular 467
Problemler 468
Referanslar 472
Bölüm 8 DA Makinaların Temelleri 473
8.1 Eğimli Kutup Alınları Arasında Dönen Basit Bir İletken Çerçeve 473
Dönen Çerçevede İndüklenen Gerilim / Dönen Çerçeveden DA Gerilim Elde Edilmesi / Dönen Çerçevede İndüklenen Moment
8.2 Basit Dört Çerçeveli DA Makinada Komutasyon 485
8.3 Gerçek DA Makinalarındaki Komutasyon ve Endüvi Yapısı 490
Rotor Bobinleri / Komutatör Dilimlerine Bağlantılar /
Paralel (Bindir
meli) Sargı / Dalgalı Sargı / Kurbağa Bacağı Sargı
8.4 Gerçek Makinalarda Komutasyon İle İlgili Problemler 502
Endüvi Reaksiyonu / L di/dt Gerilimleri / Komutasyon Sonucu Oluşan Problemlere Çözümler
8.5 Gerçek DA Makinaların İçte Üretilen Gerilim ve
İndüklenen Moment Denklemleri
514
8.6 DA Makinaların Yapısı 518
Kutup ve Gövde Yapısı / Rotor ya da Endüvi Yapısı / Komutatör ve Fırçalar / Sargı İzolasyonu
8.7 DA Makinalarında Güç Akışı ve Kayıplar 524
DA Makinalardaki Kayıplar /
Güç Akış Diyagramı
8.8 Özet 526
Sorular 527
Problemler 527
Referanslar 530
İÇİNDEKİLER xvii
Bölüm 9 DA Motor ve Generatörler 533
9.1 DA Motorlarına Giriş 533
9.2 Bir DA Motorun Eşdeğer Devresi 535
9.3 Bir DA Makinasının Mıknatıslanma Eğrisi 536
9.4 Serbest Uyarmalı ve Şönt DA Motorlar 538
Şönt DA Motorunun Uç Karakteristikleri / Bir Şönt DA Motorun Doğrusal Olmayan Analizi / Şönt DA Motorlarının Hız Kontrolu / Açık Uyarma Devresinin Etkisi
9.5 Kalıcı Mıknatıslı DA Motor 559
9.6 Seri DA Motor 562
Seri DA Motorda İndüklenen Moment / Seri DA Motorun Uç Karakteristiği / Seri DA Motorların Hız Kontrolu
9.7 Kompunt DA Motoru 568
Eklemeli Kompunt DA Motorunun Moment-Hız Karakteristikleri / Diferansiyel Kompunt DA Motorunun Moment-Hız Karakteristikleri / Kompunt DA Motorların Doğrusal Olmayan Analizi / Eklemeli Kompunt Motorda Hız Kontrolu
9.8 DA Motor Yol Vericiler 573
Yol Verme Sırasındaki DA Motor Problemleri / DA Motor
Yol Verme Devreleri
9.9 Ward-Leonard Sistemi ve Yarı İletken Hız Kontrol Ediciler 582
Koruma Devresi Seçimi / Başlat/Durdur Devre Bölümü / Güç Elektroniği Bölümü / Düşük Güç Elektroniği Bölümü
9.10 DA Motor Verim Hesaplamaları 592
9.11 DA Generatörlerine Giriş 594
9.12 Serbest Uyarmalı Generatör 596
Serbest Uyarmalı DA Generatörün Uç Karakteristikleri / Uç Geriliminin Kontrolu / Serbest Uyarmalı DA Generatörün Doğrusal Olmayan Analizi
9.13 DA Şönt Generatör 602
Bir DA Şönt Genertaörün Geriliminin Oluşumu / Şönt DA Generatörün Uç Karakteristiği / Bir Şönt DA Generatörün Gerilim Kontrolu / Şönt DA Generatörlerin Analizi
9.14 Seri DA Generatör 608
Bir Seri DA Generatörün Uç Karakteristiği
9.15 Eklemeli Kompunt DA Generatör 611
Eklemeli Komp
unt DA Generatörün Uç Karakteristiği / Eklemeli Kompunt DA Generatörlerin Gerilim Kontrolu / Eklemeli Kompunt DA Generatörlerin Analizi
9.16 Diferansiyel Kompunt DA Generatör 615
Diferansiyel Kompunt DA Generatörün Uç Karakteristikleri / Diferansiyel Kompunt DA Generatörlerin Gerilim Kontrolu / Diferansiyel Kompunt DA Generatörün Grafik Analizi
xviii İÇİNDEKİLER
9.17 Özet 619
Sorular 620
Problemler 621
Referanslar 631
Bölüm 10 Tek Fazlı ve Özel Amaçlı Motorlar 633
10.1 Üniversal Motor 634
Üniversal Motorların Uygulamaları / Üniversal Motorların
Hız Kontrolu
10.2 Tek Fazlı Asenkron Motorlara Giriş 637
Tek Fazlı Asenkron Motorların Çift Döner Alan Teorisi /
Tek Fazlı Asenk
ron Motorların Çapraz Alan Teorisi
10.3 Tek Fazlı Motorlarda Yolverme 646
Yarık Fazlı Sargılar / Kondansatör Yol Vermeli Motorlar /
Kalıcı Yarık Ko
ndansatör ve Kondansatör-Yol Vermeli
Kondansatör Çalıştırmalı Motorlar / Gölge-Kutupl
u Motorlar /
Tek Fazlı Asenk
ron Motorların Karşılaştırılması
10.4 Tek Fazlı Asenkron Motorların Hız Kontrolu 656
10.5 Tek Fazlı Asenkron Motorun Devre Modeli 658
Tek Fazlı Asenkron Motor Eşdeğer Devresi İle Devre Analizi
10.6 Diğer Motor Tipleri 665
Relüktans Motorlar / Histerezis Motorlar / Adım Motorları /
Fırçasız DA Motorlar
10.7 Özet 677
Sorular 678
Problemler 679
Referanslar 690
Ek A Üç Fazlı Devreler 681
A.1 Üç Fazlı Akım ve Gerilimlerin Üretimi 681
A.2 Üç Fazlı Devredeki Akım ve Gerilimler 685
Yıldız Bağlantıdaki Akım ve Gerilimler / Üçgen Bağlantıda Gerilim ve Akımlar
A.3 Üç Fazlı Devrelerdeki Güç Bağıntıları 690
Faz Büyüklükle
rini Belirleyen Üç Fazlı Güç Denklemleri / Hat Büyüklüklerini Ortaya Çıkaran Üç Fazlı Güç Denklemleri
A.4 Dengeli Üç Fazlı Sistemlerin Analizi 693
A.5 Tek Hat Şemaları 700
A.6 Güç Üçgeni Kullanımı 700
Sorular 703
Problemler 704
Referans 706
İÇİNDEKİLER xix
Ek B Bobin Adımı ve Dağıtılmış Sargılar 707
B.1 AA Makinalarda Bobin Adımının Etkisi 707
Bir Bobinin Adımı / Kısmi Adımlı Bir Bobinin İndüklenen
Gerilimi / Kısmi Adımlı Sargılar Ve Harmonik Pro
blemler
B.2 AA Makinalarda Dağıtılmış Sargılar 716
Genişlik Veya Dağıtım Faktörü / Dağıtım Etkilerini Kapsayan Üretilen Gerilim / Diş ve Oluk Harmonikleri
B.3 Özet 724
Sorular 725
Problemler 725
Referanslar 726
Ek C Çıkık Kutuplu Senkron Makinaların Teorisi 727
C.1 Çıkık Kutuplu Senkron Generatörün Eşdeğer Devresinin Geliştirilmesi 728
C.2 Çıkık Kutuplu Makinanın Moment ve Güç Denklemleri 734
Problemler
735
Ek D Sabitler ve Dönüşüm Faktörlerinin Tablosu 737
İndeks 739